Acta Pacis Westphalicae III B 1,1 : Die Friedensverträge mit Frankreich und Schweden, 1. Teil: Urkunden / Antje Oschmann
20. Schwedische Ratifikation des IPO Stockholm 1648 November 18[/28]

11
20

12

Schwedische Ratifikation des IPO


13
Stockholm 1648 November 18[/28]

14
Ausfertigung für den Kaiser: HHStA Wien , AUR 1648 XI 18 = Druckvorlage, zit.:
15
IPO-SRK.

16
Pergamentlibell, B 29,5 cm × L 38,0 cm – mit schwarzem Samt bezogener Pappeinband, buntes Papier
17
auf der Innenseite des Einbands; ohne Aufschrift; Seitenbänder aus gelber Seide – 48 Blatt Pergament in
18
zwei Lagen; moderne Foliierung – Text auf 45 Blatt mit Tinte durchgehend in gleicher Schrift geschrie-
19
ben , in der Regel 25 Zeilen je Seite, Schreiblinien sichtbar – 2 Unterschriften – rotes, anhängendes
20
Wachssiegel, D 12,0 cm, in Siegelkapsel aus Gold, D 12,5 cm – Siegelschnur aus gedrehtem Golddraht,
21
die beide Lagen umschlingt und mit jeweils drei Ösen befestigt ist; unterhalb der Siegelkapsel bildet sie
22
ein wappenförmiges Schmuckgeflecht.

23
Ausfertigung für das kurmainzische Reichsdirektorium: HHStA Wien , AUR 1648 XI 18,
24
zit.: IPO-SRM.

25
Pergamentlibell, B 28,5 cm × L 36,5 cm; spätere Aufschrift – 40 Blatt Pergament in zwei Lagen;
26
moderne Foliierung – Text auf 38 Blatt mit Tinte durchgehend in gleicher Schrift geschrieben, in der
27
Regel 30 Zeilen je Seite, Schreiblinien sichtbar – 2 Unterschriften – rotes, anhängendes Wachssiegel, D
28
12,0 cm, in Siegelkapsel aus Gold, D 12,5 cm – Siegelschnur aus gedrehtem Golddraht, die beide Lagen
29
umschlingt und mit jeweils drei Ösen befestigt ist; unterhalb der Siegelkapsel bildet sie ein wappenför-
30
miges Schmuckgeflecht – Die Urkunde wird heute in einer Metallkapsel, B 31,0 cm × L 40,0 cm × H
31
3,0 cm, aufbewahrt, die wohl nicht zeitgenössisch ist. Eingelegt ist die für den Kaiser bestimmte Ausfer-
32
tigung der Erklärung der kaiserlichen Gesandten zur kaiserlichen Ratifikation des IPO, Münster 1649
33
Februar 18, vgl. Nr. 22.

[p. 174] [scan. 320]


1
Ausfertigung für das Corpus Evangelicorum: SHStA Dresden , O.U. 13.177, zit.: IPO-
2
SRE.

3
Pergamentlibell, B 28,0 cm × L 37,0 cm; spätere Aufschrift – 44 Blatt Pergament in zwei Lagen; ohne
4
Foliierung – Text auf 43 Blatt mit Tinte durchgehend in gleicher Schrift geschrieben, in der Regel 29
5
Zeilen je Seite, Schreiblinien sichtbar – 2 Unterschriften – rotes, anhängendes Wachssiegel, D 12,0 cm,
6
in Siegelkapsel aus Gold, D 12,5 cm – Siegelschnur aus gedrehtem Golddraht, die beide Lagen um-
7
schlingt und jeweils mit drei Ösen befestigt ist; unterhalb der Siegelkapsel bildet sie ein wappenförmiges
8
Schmuckgeflecht.

9
Nos Christina, Dei gratia Suecorum, Gothorum Vandalorumque regina et
10
princeps haereditaria, magna princeps Finlandiae, dux Esthoniae et Careliae
11
Ingriaeque domina etc., universis et singulis, quorum interest aut quomodoli-
12
bet interesse potest, notum testatumque facimus, postquam a multo iam tem-
13
pore primum inter divum parentem nostrum, serenissimum ac potentissimum
14
principem, dominum Gustavum Adolphum, Suecorum, Gothorum Vandalo-
15
rumque regem, magnum principem Finlandiae, ducem Esthoniae et Careliae
16
Ingriaeque dominum, pientissimae ac gloriosissimae recordationis, deinde
17
etiam inter nos regnumque Sueciae ac socios nostros ab una parte et serenis-
18
simum quondam ac potentissimum principem, dominum Ferdinandum se-
19
cundum , Romanorum electum imperatorem, semper augustum, Germaniae,
20
Hungariae, Bohemiae, Dalmatiae, Croatiae et Schlavoniae regem, archiducem
21
Austriae, ducem Burgundiae, Brabantiae, Stiriae, Carinthiae, Carniolae, mar-
22
chionem Moraviae, ducem Luxemburgiae, Superioris ac Inferioris Silesiae,
23
Wurtembergae et Teckae, principem Sueviae, comitem Habsburgi, Tyrolis,
24
Kyburgi et Goritiae, landgravium Alsatiae, marchionem Sacri Romani Impe-
25
rii , Burgoviae ac Superioris et Inferioris Lusatiae, dominum Marchiae Schla-
26
vonicae , Portus Naonis et Salinarum, ac post eius e vita discessum inter mo-
27
dernum eiusdem nominis serenissimum ac potentissimum principem, domi-
28
num Ferdinandum tertium, itidem Romanorum electum imperatorem, sem-
29
per augustum, Germaniae, Hungariae, Bohemiae, Dalmatiae, Croatiae et
30
Schlavoniae regem, archiducem Austriae, ducem Burgundiae, Brabantiae, Sti-
31
riae , Carinthiae, Carniolae, marchionem Moraviae, ducem Luxemburgiae, Su-
32
perioris ac Inferioris Silesiae, Würtembergae et Teckae, principem Sueviae,
33
comitem Habsburgi, Tyrolis, Kyburgi et Goritiae, landgravium Alsatiae, mar-
34
chionem Sacri Romani Imperii, Burgoviae ac Superioris et Inferioris Lusatiae,
35
dominum Marchiae Schlavonicae, Portus Naonis et Salinarum, eiusque con-
36
faederatos et adhaerentes ex altera parte non sine multa christiani sanguinis
37
profusione et multarum Germaniae provinciarum desolatione armis satis ve-
38
hementer decertatum sit, tandem instituto ea de re iuxta conventionem Ham-
39
burgi die decima quinta Decembris anno Domini millesimo sexcentesimo
40
quadragesimo primo [1641] initam

42
Der ksl.-schwed. Präliminarvertrag wurde am 15./25 Dezember 1641 in Hamburg unter-
43
zeichnet (Druck: Meiern 1, 8 ff); zur Überlieferung: Hartmann , 490–495.
partium utrinque belligerantium Osna-
41
brugis Westphalorum congressu post longos et laboriosos tractatus inter nos

[p. 175] [scan. 321]


1
regnumque nostrum, tum praedictum Imperatorem et Sacrum Romanum Im-
2
perium domumque Austriacam per utrinque destinatos huic congressui lega-
3
tos et plenipotentiarios divina favente clementia pacem et amicitiam conclu-
4
sam et ad ratificationem nostram perfectam esse forma, modo ac tenore se-
5
quenti :

6
In nomine sacrosanctae et individuae trinitatis, amen. [Es folgen Präambel und
7
Dispositio des IPO, s. Nr. 18, mit den dort vermerkten Varianten] quadrage-
8
simo octavo.

9
Cum igitur haec omnia et singula per nostros legatos et plenipotentiarios su-
10
pra memoratos nostro praescitu, iussu et mandato hunc ad modum, prout hic
11
verbotenus inserta et descripta leguntur, gesta, peracta et conventa sint, nos
12
eadem omnia et singula, praehabita cum fidelibus, nobis sincere dilectis, no-
13
stris regnique nostri Sueciae senatoribus matura et diligenti deliberatione, ex
14
certa nostra scientia approbamus, ratihabemus et confirmamus rataque et
15
firma esse et fore virtute praesentium declaramus simulque verbo regio pro-
16
mittimus ac spondemus pro nobis nostrisque successoribus et haeredibus re-
17
gnoque Sueciae nos omnes et singulos supra descriptos articulos et quicquid
18
tota hac pacis conventione continetur, statuitur ac disponitur, firmiter, con-
19
stanter ac inviolabiliter servaturas atque executioni mandaturas nullaque ra-
20
tione vel per nos vel per alios ullo unquam tempore contraventuras aut, ut per
21
alios contraveniatur, passuras, quomodocunque id fieri possit, omni dolo et
22
fraude exclusis.

23
In horum omnium testimonium et fidem sigillum nostrum regium maius huic
24
diplomati manu nostra subscripto appendi iussimus.

25
Actum Stockholmiae, die decima octava mensis Novembris anno supra mille-
26
simum sexcentesimum quadragesimo octavo [1648].

27
[Links, eigenhändig] Christina

28
[Rechts, alles von einer Hand] Ad mandatum sacrae regiae maiestatis Andreas
29
Gyldenklau

30
Anders Gyldenklou (1602–1665), seit 1645 Staatssekretär der schwed. Krone ( SMK 3, 174;
31
Runeby ).
manu propria

Dokumente