Mittwoch Mittwochs, den 26. huius, schreiben Ihr Kayserliche

12

Maiestät vom 12. huius auff unser relation vom 24. Martii recepisse [ 645].

13

Hiebei ist auch ein wexl pro 1000 Gulden einkommen.

14

Eodem vom duca Savelli, summum pontificem semper adhuc bene affectum

15

erga Caesarem auxilia et interpositionem polliceri, de 8. huius [ 646].

16

40

16 Mercurii] am Rande: Mediatores de responso Gallorum ad Caesareanorum replicas.

Mercurii 26. huius retulerunt ad nos domini mediatores responsum Gallorum

17

ad superiores nostras replicationes et paucis praefati institisse se apud Gallos,

18

ut ad nostram respondere deberent propositionem, sed nihil ipsos in scrip-

19

tis dare voluisse. Et quae respondissent, non magni ponderis esse eorumque

20

summam sequentibus contineri: Primo circa exordium nostrae propositionis

21

gratam sibi esse Caesaris promptitudinem ad pacem amplectendam, sed et

22

regis sui tanto maiorem semper fuisse, quanto magis caussam communem

23

sibi hactenus amplectendam iudicauerit. Quod deinde ad restitutionem atti-

24

net, tum sese declaraturos, quando in progressu tractatuum hac fuerit deuen-

25

tum. Pacificationi autem Ratisbonensi ideo se nihil deferre posse, quod a

26

rege suo non fuerit confirmata, sed reiecta castigatis suis mandatariis, quod

27

mandatorum fines transgressi fuerint. Et quo manifestius fieret illam pacem

28

nihil valere, anno insequenti aliam Cherasci conuentionem super rebus Ita-

29

liae inter partes erectam fuisse. Mirari insuper Gallos, quod Caesar restitu-

30

tionem ducis Lotharingiae flagitet, cum singulares inter hunc et regem Gal-

31

liae pactiones intercesserint, quibus etiam a parte regis per omnia satisfac-

32

tum duce interea a pactis resiliente. Itaque caussam hanc ad hos congressus

33

trahi non debere. Circa clausulam reseruatoriam dicere Gallos nihil a corona

34

Galliae possideri, quod ad imperium Germanicum pertinere possit. Itaque

35

hanc clausulam pensi non habere. Et haec quidem circa propositionem.

36

Respondendo autem ad nostram replicam, quam ipsorum propositioni die

37

10. Martii opposueramus, dicere ad primum caput de statibus imperii: Non

[p. 331] [scan. 379]

1

quidem hoc se petere, ut diutius ordinum absentium aduentus expectetur,

2

cum satis superque illos per literas, ut venirent, admonuerint, sed hoc velle,

3

ut, quicunque et quocunque tandem modo aduenissent, cum iure suffragii

4

ad consultationes admitterentur. Nec illis satisfactum cum resolutione de

5

transferenda huc diaeta illa Francofurtensi. Et illo, quem nos descripseramus

6

modum consultandi, contentos esse non posse, cum eorum statuum deputati,

7

qui iam praesentes sunt, dicant illam diaetam Francofurtensem tantum ad

8

caussas iustitiae ex conclusione recessus Ratisbonensis, item ad contributiones

9

pertinere, de caetero circa belli pacisque tractatus potestatem prorsus nullam

10

habere. Esse ibi tantum quatuor euangelicos et ex omni ciuitatum corpore

11

duos duntaxat, reliquos euangelicorum ordines non passuros, ut tam pauci ex

12

suis de rerum summa et caussis ad singulos pertinentibus decernerent. Signi-

13

ficauit autem Venetus huiusmodi obiectiones a deputato Francofurtensi prae-

14

sertim et Ulmensi

43

Zacharias Stenglin und Sebastian Otto.

Gallis ut et sibi insinuatas fuisse, deputatos vero circuli

15

Franconiae

44

Cornelius Göbel und Johann Müller.

alterius videri opinionis esse. De electore Treuirensi se cum Gallis

16

motu proprio citra nostram obligationem egisse, ut caussa haec, donec legiti-

17

ma ab ipsis facta esset propositio, suspendatur ac tum demum tractanda reci-

18

piatur. Ad tertium caput, iam se in eo esse, ut alter eorum Osnabrugas ad

19

Suecos commeare atque de exponendis utrorumque postulatis conuenire ve-

20

lit, statimque post reditum se illa in apertum producturos. Auausium qui-

21

dem intra quindecim dies in Galliam redire velle, sed interea temporis nouam

22

Seruiennio plenipotentiam transmissum iri, qua ipse solus in tractanda pace

23

progredi posset, donec forte alius submittatur collega. De ducis autem Lon-

24

gouillani aduentu dubitanter admodum locuti sunt domini mediatores, nam

25

ipsum tot mouere difficultates, ut exigua spes esse de ipsius aduentu possit.

26

Ad quartum, confoederatos in progressu tractatuum nominatum singulo-

27

rumque caussas expositum iri. Ad quintum, de rebus Italiae nolle Gallos obli-

28

gari, ut demum post absolutas Germanicas differentias tractentur, sed, ut

29

simul eodemque tempore id fiat, velle. Circa ultimum punctum de assecura-

30

tione manere Gallos in ea sententia, quod sub conclusionem tractatuum

31

omnem velint dare et admittere securitatem, quae necessaria et usitata rebus-

32

que praesentibus accommodata videatur.

33

Nos, dum haec recenserentur, circa ea, in quibus domini mediatores plenio-

34

rem informationem a nobis expectare videbantur, per discursum breuiter

35

interlocuti quoad illam de statibus imperii praetensionem diximus: impossi-

36

bile fore hoc modo quidpiam solide et firmiter concludere, cum nec omnes

37

imperii status adueniant nec etiam legitime conuocati sint, et eos, qui ad-

38

sunt, solum de caussis religionis, bona item ecclesiastica et singulorum res

39

priuatas concernentibus tractare. Itaque consilium cum ipsis per modum

40

suffragii haberi nulla ratione posse. Tria tantum genera consultandi in impe-

41

rio hactenus obtinuisse, per diaetas seu comitia generalia, per diaetas circu-

42

lares, per deputationem ordinariam. Extra hos nullum in imperio legitimum

[p. 332] [scan. 380]

1

dari conuentum posse, qui vice omnium imperii ordinum fungatur. Et hos

2

ipsos, qui iam adsunt deputati, nullam tractandi aut concludendi potestatem

3

nisi a suis tantum principalibus habere nulloque modo reliquos ordines

4

repraesentare. Quod vero ad deputationem ordinariam attineret, falsissimam

5

esse istam informationem, a quocunque prodierit. Habere illam iuxta dictamen

6

recessuum imperii potestatem ordinariam circa sedandos bellicos tumultus

7

non solum inter status imperii, sed etiam cum exteris enatos. Et ex hoc

8

praesertim fundamento hactenus omnium imperii ordinum consensu

9

per illam deputationem, dum Francofurtensi ageret, de maximis bellum

10

hoc intestinum eiusque restinctionem concernentibus rebus tractatum con-

11

tinenter fuisse, ut mirum sit inueniri hominem tam temerarium et audacem,

12

qui aliud insinuare Gallis fuerit ausus; iam ad nos deputatos Franconiae

13

protestatos se deputationi ordinariae, quandocunque adueniret, praescribere

14

aut immiscere se nolle. Sane istam praetensionem eiusmodi esse, ut omnem

15

imperii vim solui necesse sit. Facile nos perspicere, quorsum haec euentura

16

tandem sint, nimirum schismata et dismembrationes imperii quaeri. De elec-

17

tore Treuirensi non esse, quod multa regeramus, tractatum iri de ipsius

18

caussa suo loco et ordine nec id abnuere Caesarem.

19

Quod Galli de pace Ratisbonensi obiiciant, ipsamet conuentione Cherascana

20

refutari, in qua expresse dictum eam in executionem pacis Ratisbonensis

21

fieri, nec aliter instructum

41

Gallas war 1631 kaiserlicher Bevollmächtigter bei den Verhandlungen von Cherasco gewesen.

fuisse Galassum, quae omnia latius suo tempore

22

ostensuri simus. Expectare nos interim, quae tandem Galli postulata circa

23

conditiones pacis edituri sint.