Acta Pacis Westphalicae III C 2,1 : Diarium Volmar, 1. Teil: 1643 - 1647 / Joachim Foerster und Roswitha Philippe
Freitag

39
24 Veneris] am Rande: Visitatio domini nuncii ad me.
Veneris primo Aprilis inuisit me dominus nuncius red-
25
dendi officii salutationis caussa. Sermo erat caetera varius, maxime de moribus
26
Senensium

40
Fabio Chigi war in Siena geboren.
, libertate et priuilegiis Germanorum ibi studentium. Qua occa-
27
sione narrabat de quodam conuentu iuniorum et nouorum nuptorum ludicro,
28
quo et ingenia exercerentur venientibus una maritis et nouis coniugibus, cui
29
aliquando nouerit interfuisse duos principes Saxoniae Iulium et Franciscum
30
Albertum

41
Franz Albrecht von Sachsen-Lauenburg (1598–1642) und sein Bruder Julius Heinrich (1586–
42
1665), Herzog 1656.
, quam decenter et aposite ibi se mirantibus Italis gessissent.

31
Et cum de pace Italiae quaererem, respondit se nihil certi habere; post ad
32
Gallorum de pace inclinationem delapsus; ego respondi facilem ipsos viam
33
ad pacem habituros, si exemplum pacis Italiae sequerentur, qua utrinque
34
omnia suis erepta antiquis possessoribus restitui oportere conuentum.

[p. 100] [scan. 148]


1
Restituant ipsi Caesari, imperio, domui Austriacae, quae occupauerunt,
2
et pacem habebunt. Respondit hoc quidem optandum, sed multa in
3
contrarium ab ipsis spargi. Vidisse se discursum, quo defenderetur
4
durante regis minorennitate bello quaesita restitui non posse. Ego, non
5
ignorare me, quae hoc praetextu dicerentur, sed et, quod inter caetera etiam
6
iactent facilem cum Caesare compositionem fore, sed cum Hispanis maio-
7
rem fore difficultatem et nunquam tantum invaliturum fuisse bellum, si
8
Caesar rebus se Hispanicis tantopere non immiscuisset. Sed credere et scire
9
Gallos oportere Germanos non adeo stultos esse, ut quo animo et artificio
10
haec dicerentur non intelligant aut prudenti coniectura assequi nequeant,
11
quantopere Gallorum intersit durante regis sui pueritia pacem quouis modo
12
a vicinis regibus et maxime Caesare ac Hispano redimere.

13
Hic ille non dissimulabat Gallos in magnis constitutos angustiis regnumque
14
internis dissidiis gliscere, viris, armis, pecuniis exhaustos nec facile diu-
15
turniori bello suffecturos. Iustitiam ipsos ad regnum Cataloniae habere nul-
16
lam, satis enim constare. quam iniquis persuasionibus et artibus eam rebellio-
17
nem concitauerint. Portugalliae defectionem quoque artificio Richelii

39
Armand Jean du Plessis (1585–1642), duc de Richelieu, Kardinal 1622, erster französischer
40
Minister 1624.
procu-
18
ratam fuisse, qui usus internuncio quodam gemmario Lusitano totam istam
19
technam cum duce Bragantiae

41
Johann Hg. von Braganza (1604–1656), seit 1640 als Johann IV. König von Portugal.
contexuisset, sed conuentum fuisse, ut in-
20
eunte demum vere defectionem auspicaretur. Sed illum, quod ex multis in-
21
diciis didicisset regi iam de huiusmodi consiliis suboluisse et, ne praeoccu-
22
paretur, timeret, citius quam conuenerat in apertum prorumpere coactum.
23
Itaque Richelium initio illi admodum succensuisse, quod videretur autorita-
24
tem et auxilia Gallorum spernere, sed re postea melius intellecta consilium
25
probasse. Culpam autem, quod caussa haec Lusitana ab Hispanis adeo osci-
26
tanter fuerit tractata, soli comiti duci (ut vocant) d’Oliuares

42
Gaspar de Guzmań y Pimentel (1587–1645), conde-duque de Olivares, duque de Sanlúcar,
43
Günstling König Philipps IV., 1621–1643 leitender Minister, gestürzt nach den Aufständen
44
in Katalonien und Portugal.
adscribendam.
27
Huiusmodi sermonibus ultro citroque habitis, dicta salute discessit me ad
28

36
28] ursprünglich folgten S. 98,28–99,8 und S. 99,16–23.
rhedam comitante.

29

37
29 Den] am Rande: Ad Osnabrugenses super visitandis residentibus.
Den 1. diß schreiben wir nach Oßnabrukh uff ihr vorgehendts vom 28.
30
passato mit communication unserer relation ad Caesarem, auch einer ab-
31
schrifft des königs in Dennemarkh ad collegium electorale abgangnen Schrei-
32
bens. Erclären unß gleichmässiger observantz in der visita mit dem Schwe-
33
dischen residenten

45
Schering Rosenhane.
, wann er allher kommen werde [ 215].

34

38
34 Eodem] am Rande: Responsoria cardinalis Rossetti.
Eodem kombt unß vom herrn cardinal Rossetti ein höflich dankschreiben
35
umb die überschikhte passaporti de 29. Martii [ 216].

[p. 101] [scan. 149]


1

35
1 Von] am Rande: Osnabrugenses.
Von Oßnabrukh würdt sub ultimo Martii berichtet, waßgestalten der Fran-
2
zösisch resident

41
Claude de Salles, baron de Rorté.
sein visita gegen inen, Kayserlichen gesandten, verrichtet, sie
3
auch dises actus den Langermann, Dänischen hinderlassnen gsandten, be-
4
richtet hetten [ 217].

Documents