Acta Pacis Westphalicae III C 2,1 : Diarium Volmar, 1. Teil: 1643 - 1647 / Joachim Foerster und Roswitha Philippe
Samstag

39
19 Sambstags] am Rande: An Carretto.
Sambstags, 28. huius, berichten wir herrn marchese
20
Carretto nach Hispanien, waß am Französischen hof wegen seines pass durch
21
Frankreich resolvirt worden [ 540].

22

40
22 Von] am Rande: Von Oßnabrukh wegen Straßburg.
Von Oßnabrukh empfangen wir sub dato 26. Januarii communicatio rela-
23
tionis ad Caesarem, darinn der Schwedischen gesandten begehren wegen eines
24
pass vor die statt Straßburg begriffen und daß nostri geanttworttet, dise statt
25
hette uffm reichstag anno 1640 zu Regenspurg sich neutral declarirt, were
26
auch darauffhin a Caesare mit einer gesandtschafft gewürdigt worden, daher,
27
wann sie uff dise tractaten ze schikhen begehrte, solches one die Schweden
28
wol würden anderwerts ze suchen wissen. Legen hiebei ein consilium iuridi-
29
cum a se compositum, ob die mediati status ad hosce congressus vigore prae-
30
limini [!] Hamburgensis zu verglaitten seien. In postscripto melden sie, die
31
statt Oßnabrukh hette sich ebenmäßig vor Straßburg umb sicher glaidt an-
32
gemeldt, begehren unsern beschaidt, ob daß ein mittel sei, sine praeiudicio
33
Caesaris den pass ze willigen [ 541].

34

41
34 Sabbato] am Rande: Dominus comes et Hispani ad me de his, quae circa nouas pleni-
42
potentias termino iam affluxo agenda viderentur, cum ipsis nondum aduenisset.
Sabbato ut supra 28. huius conuenerunt me dominus comes a Nassau et
35
deinde dominus Saauedra et dominus Bruin. Caussa conuentus fuit, quod nos
36
ipsis Hispanis pridie significaueramus exeunte iam mense Januario nobis
37
incumbere, ut dominis mediatoribus de exhibendis nouis plenipotentiis
38
mentionem faciamus eosque de die et hora, quo hic actus utrinque perfici

[p. 268] [scan. 316]


1
deberet, moneremus. Sed quoniam nobis non constaret, an ipsi iam noua sua
2
plenipotentia instructi essent, cupere nos edoceri, quid in hoc capite facien-
3
dum existiment.

4
Ad hanc igitur propositionem nostram responderunt: Se, quod suam nondum
5
accepissent plenipotentiam, re diligenter expensa putare nos adhuc exhibi-
6
tionem nostram intermittere nec eapropter Gallos conquerendi occasionem
7
habere posse. Nam primo mensem Januarium nondum totum effluxisse,
8
restare adhuc propemodum dies quinque, intra quos posse fieri, ut ipsi suam
9
quoque accipiant. Secundo meminisse nos, cum de reformandis plenipoten-
10
tiis ageretur ac iam de certa formula conuentum esset, Gallos tamen circa
11
suscriptionis assecurationem longam texuisse disputationem, quae quin-
12
decim prope dies negocium imperfectum tenuerit; hinc se tanto serius ad
13
curiam regis catholici de eo, quod postremo fuisset conuentum, perscribere
14
potuisse. Tertio cursorem ipsorum hanc de reformandis plenipotentiis
15
relationem portantem integro decendio Parisiis detentum. Quarto videri
16
sibi, priusquam ad exhibitionem nouarum plenipotentiarum procedatur,
17
omnino postulandum esse a Gallis, ut prius propositionem ad media pacis
18
offerant.

19
Responsum est a nobis: Primo omnium rogare nos, ne hanc a nobis factam
20
interpellationem aliter accipiant, quam a nobis facta sit. Non fuisse mentem
21
nostram, quod cogitauerimus re ipsa ad actum hunc exhibitionis nouarum
22
plenipotentiarum ipsis etiam inconsultis et inuitis progredi, sed ea tantum
23
caussa monuisse, ut, si nondum parati essent, mentem et sententiam, quid
24
faciendum censerent, nobis explicarent. Rationibus igitur ipsorum intellectis
25
nos libenter in sententiam pariter descensuros, sed etiam atque etiam viden-
26
dum, ut citra reprehensionem utrinque subsistere possimus.

27
Quattuor ab ipsis, ni fallor, allegatas fuisse rationes: Primam in facto veram,
28
sed breuem fore hunc excursum, cogitandum nobis fore, quid tum sit facien-
29
dum. Ad secundam dicere posse Gallos, fuisse situm in potestate Hispanorum
30
dicere eapropter sibi minus integrum fore inter terminum praescriptum
31
nouas a rege cattolico plenipotentias recipere; hoc cum non fecerint, uti
32
ipsos iam ista excusatione non posse. Tertiam urgentem et concludentem
33
quidem esse, sed probatione indigere. Ad quartam quod attinet, posse qui-
34
dem Gallis hoc obiici, sed non ignorare Hispanos, quantis artificiis quantisque
35
praetextibus sive veris sive falsis hactenus Galli studuerint omnem pro-
36
tractae pacis culpam in Caesarem et Hispanos transferre. Itaque verendum
37
nobis esse, si ad hanc oppositionem respondeant istam conuentionem fuisse
38
hypotheticam et suspensiuam, dum noua exspectaretur plenipotentia, haec
39
cum iam aduenerit, omnino conuenire, ut prius actus iste exhibendarum pleni-
40
potentiarum nouarum perficiatur, quo deinde cum integra agendorum vali-
41
ditate ad propositionem nouam progredi possint, nostram replicationem
42
frustraneam esse futuram atque ita acceptum iri, quasi iam ex parte nostra
43
nouam iniicere moram vellemus, et maxime, si suboleat in gratiam Hispano-
44
rum hoc a nobis fieri. Tunc enim non Gallos solum, sed et deputatos elec-

[p. 269] [scan. 317]


1
torales nobis obiecturos iam scilicet constare nos omnia in gratiam Hispano-
2
rum facere et ab Hispanis dependere.

3
Ut autem clare perspiciant nos omnino ab omnibus actionibus abstinere
4
cupere, quibus ipsi quocunque modo grauari possint aut quibus aduersarii
5
culpam retardatae pacis ipsis attribuere vellent, haud nos abnuere, quin
6
usque ad finem huius mensis prorsus omni ad mediatores admonitione de
7
exhibendis nouis plenipotentiis abstineamus. Et si quae interpellatio vel ab
8
his vel a Gallis fiat, nobis videri respondendum fore a nobis quidem huic rei
9
moram fore nullam, sed tamen, cum Galli nuper fidei nobis per mediatores
10
datae de facienda propositione ad pacis media nondum satisfecerint, non
11
videre nos, quid exhibitis in posterum nouis etiam plenipotentiis ab ipsis
12
expectare debeamus et an securi esse possimus ipsos vel tum ad principales
13
pacis componendae tractatus progressuros. De hoc nisi prius constet nobis,
14
frustraneam fore cerimoniam hanc. Si itaque cupiant fidem sibi haberi, si rem
15
tantam serio tractare cupiant, omnino aequum esse, ut ante omnia proposi-
16
tionem nobis suam de mediis componendae pacis exhibeant, quo inde spem
17
futuri tractatus concipere possimus. Hoc si fecerint, a nobis circa exhibitio-
18
nem nouae plenipotentiae moram fore prorsus nullam, sed eueniente casu
19
nos de his omnibus etiam cum deputatis electoralibus deliberare debere.

20
Hac nostra responsione Hispani bene contenti fuerunt discessumque hac
21
conclusione, ut, priusquam aliquid noui inciperetur, denuo inuicem conue-
22
nire deberemus.

Documents