Acta Pacis Westphalicae III D 1 : Stadtmünsterische Akten und Vermischtes / Helmut Lahrkamp
149. Ordnung der „Großen Prozession“ mit vierzigstündigem Gebet zur des allgemeinen Friedens Münster 1646 Juli 22–25

18
149

19

Ordnung der „Großen Prozession“ mit vierzigstündigem Gebet zur des allgemeinen Friedens


21
Münster 1646 Juli 22–25

22
Druck: Ordo solennis supplicationis institucndae in festo B. Mariae Magdalenae, quod
23
incidit in 22. Julii 1646

34
H. Thiekötter Nr. 346 ( 48 Seiten Oktavformat, Titelblatt fehlt ).
(Anhang). Die Abkürzungen des Druckes sind nicht aufgelöst.

24
Teilnahme der Gesandten geistlichen Standes.

25
Designatio eorum, qui ad venerabilis capituli Monasteriensis debitam re-
26
quisitionem hisce diebus devotionis, tum ad maiorem honorem sanctisssimi
27
sacramenti, tum etiam suam populique devotionem excitandam, actus ali-
28
quos divini officii ministeriique exercendos in se susceperunt.

29
Die Dominica:

30
Exponet hora 5 mane sanctissimum sacramentum rev. et cels. princeps ac
31
dominus, d. Franciscus Guilielmus, Dei et Apostolicae sedis gratia eccle-
32
siarum Osnabrugensis, Mindensis et Verdensis episcopus etc., Ratisbonen-
33
sis coadiutor etc.

[p. 160] [scan. 184]


1
Concionem habebit hora 6 P. Bernardus Stael s. J., cathedralis ecclesiae con-
2
cionator ordinarius episcopalis.

3
In processione solenni portabunt ad stationes designatas sanctissimum sa-
4
cramentum :

5
1. Ex cathedrali ecclesia ad ecclesiam parochialem S. Mariae et S. Aegidii,
6
ordinis S. Benedicti, eminentissimi et reverendissimi principis ac domini,
7
d. Anselmi Casimiri, Dei et Apostolicae sedis gratia archiepiscopi Mogun-
8
tini , s. Romani imperii principis electoris et per Germaniam archican-
9
cellarii , ad hosce pacis universalis tractatus legatus ac plenipotentiarius
10
rev. et excell. d. Hugo Eberhardus Cratz comes de Scharffenstein et liber
11
baro in Riesenberg etc., metropolitanarum et cathedralium ecclesiarum
12
Moguntinensis, Trevirensis et Wormatiensis respective thesaurarius,
13
choriepiscopus et praepositus, imperialis collegii S. Bartholomaei apostoli
14
Francofurti praepositus, sacrae Caesareae maiestatis et suae eminentiae elec-
15
toralis consiliarius respective intimus necnon camerarius Moguntinae.

16
2. Inde ad ecclesiam S. Georgii, militaris ordinis Teutonicorum, eminen-
17
tissimi ac reverendissimi principis ac domini, d. Philippi Christophori, Dei
18
et Apostolicae sedis gratia archiepiscopi Trevirensis, s. Romani imperii
19
principis electoris et per Galliam regnumque Arelatense archicancellarii
20
etc., ad hosce pacis universalis tractatus legatus ac plenipotentiarius rev. et
21
excell. d. Hugo Fridericus baro de Eltz, metropolitanarum ecclesiarum
22
Moguntinensis et Trevirensis respective supremus choriepiscopus tituli
23
S. Petri et canonicus capitularis.

24
3. Exinde ad ecclesiam parochialem S. Mariae Transaquas reverendissimi
25
ac celsissimi principis ac domini, d. Paridis, Dei et Apostolicae sedis archi-
26
episcopi Salisburgensis, similiter legatus ac plenipotentiarius rev. ac nobilis
27
d. Balthasar Zangenberger, praepositus montis S. Virgilii episcopi et con-
28
fessoris in Carinthia necnon illustrissimae suae celsitudinis consiliarius
29
ecclesiasticus.

30
4. Inde ad ecclesiam parochialem S. Lamberti episcopi et martyris serenissi-
31
mi ac reverendissimi principis ac domini, d. Ferdinandi, Dei et Apostolicae
32
sedis gratia archiepiscopi Coloniensis etc., episcopi Hildesimensis ac Pader-
33
bornensis etc., rev. ac generosus d. Theodorus Adolphus de Reck, cathe-
34
dralium ecclesiarum Paderbornensis praepositus, Monasteriensis canonicus
35
capitularis ac archidiaconus, serenissimae suae celsitudinis consiliarius in-
36
timus .

37
5. Ex ultima statione reportabit ad ecclesiam cathedralem eiusdem suae
38
serenissimae celsitudinis s. Rom. imperii principis electoris Coloniensis et
39
per Italiam archicancellarii, Apostolicae sedis legati nati etc., legatus ac pleni-
40
potentiarius altememoratus princeps ac dominus, d. episcopus Osnabru-
41
gensis , Mindensis et Verdensis etc.

42
Sacrum solenne cantabit eadem sua illustrissima celsitudo.

[p. 161] [scan. 185]


1
Vesperas hora 2 solennes habebit supradictus dominus praepositus Pader-
2
bornensis .

3
Hora 3 concionabitur P. Nicolaus Münsterus, ordinis praedicatorum et
4
sanctissimi rosarii fraternitatis praefectus.

5
Circa 6 reponet venerabile idem dominus praepositus Paderbornensis.

6
Die Lunae:

7
Hora 5 exponet venerabile saepefatus dominus praepositus Paderbornensis.
8
Concionem hora 6 habebit P. Bonaventura Rudensis, ordinis S. Francisci
9
capucinorum.

10
In processione portabit venerabile altememoratus princeps ac dominus
11
episcopus Osnabrugensis. Tumbam S. Liborii episcopi aliqui patres ex
12
ordine S. Dominici et S. Francisci conventualium, observantium atque ca-
13
pucinorum succollabunt. Eandem comitabuntur sacris induti reverendi,
14
generosi ac praenobiles domini capitulares Paderbornensis ecclesiae hic
15
iam praesentes. Sacrum cantabit saepefatus dominus praepositus Pader-
16
bornensis .

17
Vesperas solennes hora 2 habebit rev. ac generosus d. baro de Sintzig,
18
cathedralium ecclesiarum Paderbornensis, Monasteriensis ac Mindensis
19
respective canonicus capitularis, cantor, cellerarius et archidiaconus necnon
20
praepositus SS. Petri et Pauli in Buschdorff.

21
Hora 3 concionabitur idem P. Bonaventura, ordinis S. Francisci capucinus.
22
Hora 6 reponet venerabile praefatus dominus cantor et cellerarius Pader-
23
bornensis .

24
Die Martis:

25
Exponet sanctissimum sacramentum rev. ac generosus d. Ferdinandus baro
26
de Bucholtz, cathedralium ecclesiarum Monasteriensis ac Leodiensis re-
27
spective vicedominus, archidiaconus et canonicus capitularis.

28
Hora 6 concio fiet per P. Constantinum Kleinsorg, ordinis conventualium
29
S. Francisci. Hora 8 sacrum cantabit idem dictus dominus vicedominus et
30
archidiaconus Monasteriensis. Hora 3 pro concione dicet P. Alardus Bes-
31
que , guardianus fratrum minorum strictioris observantiae. Hora 6 repositio
32
fiet per eundem dominum vicedominum et archidiaconum Monasterien-
33
sem .

34
Die Mercurii:

35
Hora 5 exponet venerabile per rev. ac praenobilem dominum Bernardum a
36
Mallinckrot, ecclesiarum Monasteriensis decanum necnon Mindensis ca-
37
nonicum . Hora 6 concionabitur P. Bernardus Stael, ordinarius ecclesiastes
38
episcopalis. Sacrum idem rev. dominus decanus solenne habebit. Hora 2
39
idem vesperas cantabit. Hora 3 de cathedra dicet P. Nicolaus Münsterus
40
ordinis praedicatorum. Hora 7 solennis processio et repositio sanctissimi
41
sacramenti ad finem precum 40 horarum fiet per altememoratam domini
42
episcopi ac principis Osnabrugensis etc. celsitudinem.

[p. 162] [scan. 186]


1
Ad has solennitates et devotionem debite requiruntur atque invitantur om-
2
nes alii reverendissimi, illustrissimi, excellentissimi, illustres, generosi,
3
praenobiles atque clarissimi domini, sanctae sedis Apostolicae, Caesareae
4
maiestatis, coronarum, principum ac statuum sancti Romani imperii et
5
aliorum ad hos pacis universalis tractatus legati, plenipotentiarii, deputati,
6
ut horis sibi commodis pro assequendo spiritu consilii et pace, quam mun-
7
dus dare non potest, inter principes christianos a Deo impetranda sub di-
8
vinis officiis vel alias preces ad suam divinam maiestatem cum fideli populo
9
et ex mente sanctissimi domini nostri Papae Innocentii X. coniungere ve-
10
lint

33
In diesen Zusammenhang gehört das bei J. Niesert , Münstersche Urkundensammlung VII
34
S. 92ff. gedruckte Schreiben des Kurfürsten an das Domkapitel zu Münster aus Bonn ( 1646 Juli
35
14 ), worin er begrüßt, daß das Kapitel bei den Prozessionen während des Kongresses, dahe so
36
vielerley catholischer landen frembde nationes beysahmen, um Uniformität in der Klei-
37
dung
des Klerus bemüht sei. Dazu Ogier S. 160.
.

Documents